Op reis naar Italië met een elektrische wagen: hoe doe je dat?

 Introductie

Op reis vertrekken met een elektrische wagen? Voor heel wat mensen lijkt zoiets onmogelijk: een beperkt rijbereik, slechte laadinfrastructuur, verplichte laadpauzes... Is rijden met een elektrische wagen nu écht enkel iets 'voor op de kermis'?

Mijn naam is Bert en samen met mijn vriendin Amber nemen we deze zomer de proef op de som en gaan we met een elektrische auto naar Toscane (Italië).  Net zoals vele anderen, is het de eerste keer ooit dat we zo'n lange afstand met een elektrische wagen zullen rijden. Eerder reed ik met een Audi A4 Avant (benzinemotor), het was dus noodzakelijk om toch wel wat opzoekwerk te verrichten alvorens we deze 'challenge' zouden aangaan. 

 De heenrit

Onze route

Dankzij A Better Route Planner kon ik heel nauwkeurig en snel een realistische route berekenen. We kozen ervoor om in twee dagen te rijden met een tussenstop in Mulhouse (Frankrijk, vlak voor de Zwitserse grens). Aangezien we vertrekken in een 'zwart weekend' en er veel verkeer zou zijn, keek ik voorhand en op geregelde tijdstippen naar de laadstops om te zien hoeveel beschikbare laders er waren en wat de reviews waren. Zo merkte ik op dat de voorgestelde tussenstop 'Ionity Hauconcourt' vaak heel druk is en de laders er geregeld niet (goed) werken. Ik koos er daarom voor om deze stop te vervangen door een minder bekende snellader in de buurt: Schengerwiss 3-5 [PC-Tank Sàrl]. De hele rit navigeren we via Waze en rijden we op ACC (adaptieve Cruise Control) aan 100-110 km/u om zo efficiënt mogelijk te zijn.

De start!

Met enige stress zijn we volledig klaar om deze uitdaging aan te gaan. Italië staat er namelijk om bekend niet de beste laadinfrastructuur te hebben. We hopen alvast om dit te weerleggen en kijken er vol spanning naar uit om onze avontuurlijke reis te beginnen.

De kofferinhoud van 385 liter is voor ons perfect om één grote valies en enkele rugzakken mee te nemen. Op die manier blijven de achterruit en achterbank vrij en hebben we een uitstekend zicht. Om het verkeer zoveel mogelijk te vermijden vertrekken we om 5:00 's ochtends. Onze batterij en die van de wagen zijn volledig opgeladen, klaar om eraan te beginnen.

Om 5:05 's ochtends en met de batterij op 100% (337km rijbereik - € 9,90 voor 29,21kWh) vertrokken we richting onze eerste laadstop in Wellin (provincie Luxemburg). We rijden op 'Range' om zo ecologisch mogelijk te rijden, wat betekent dat je minder snel kan accelereren en maximum 130 km/u kan rijden. Wij vonden de acceleratie echter nog steeds snel genoeg en reden met cruise control op een snelheid rond 110 km/u. 

Eerste laadstop: Wellin [Ionity]

Op dit tijdstip was er quasi geen verkeer waardoor we om 7:00 toekwamen op de eerste laadstop met nog 27% (86km rijbereik) over. Helaas was er één lader buiten werking en de andere allemaal bezet. Een Belgische Audi e-tron was na 5 minuten gelukkig klaar dus konden we relatief snel laden. We maakten gebruik van Bonnet om via deze app slechts €0,41/kWh te betalen. Dat lukte zonder problemen en tijdens het opladen genoten we van ons ontbijt en keken we rond in de lokale supermarkt. De laadsnelheden schommelden rond de 80 kW waardoor we om 7:30 opnieuw 70% batterij hadden. In totaal betaalden we € 10,48. Er was trouwens ook een Luminus-snellader maar die bleek niet te werken volgens Chargemap.

Met de batterij op 83% vertrokken we 's ochtends vanuit Mulhouse richting onze eerste laadstop in Götthard (Zwitserland). Aangezien we in Zwitserland geen gratis dataverbinding hebben, besloten we om op voorhand de laadstops in Zwitserland in te geven in de ingebouwde navigatie en te bewaren als favorieten. Dit was dus een ideale manier om ook eens de navigatie van de wagen te testen. Alles verliep heel vlot en de ingebouwde navigatie zorgt er ook voor dat je aanwijzingen krijgt op het scherm naast de snelheidsmeter, heel handig. 

Dag 2: Mulhouse - Montaione (751 km - 9h35min inclusief 1h18min laden).

1. Start in Mulhouse (opgeladen tot 83% SoC
   • 176 km rijden - 1h58min
2. Laadstop bij Gotthard Süd [Ionity] - aankomst met 24%, 8 min. opladen tot 46%
   • 94 km rijden - 1h3min
3. Laadstop bij Bellinzona Nord [Ionity] - aankomst met 15%, 24 min. opladen tot 69%
   • 180 km rijden - 1h57min
4. Laadstop bij Piacenza [Ionity] - aankomst met 15%, 14 min. opladen tot 51%
   • 115 km rijden - 1h16min
5. Laadstop bij Carpi [Ionity] - aankomst met 15%, 32 min. opladen tot 80%
   • 186 km rijden 2h1min
6. Aankomst in Montaione met 22%

Deze route gaat dwars over de Alpen heen en bevat heel steile hellingen en kronkelachtige wegen. Dat zorgt voor prachtige uitzichten, maar helaas had deze ongeplande route ook een grote impact op de batterij van onze wagen. Terwijl we op de autosnelweg bij elke stop snelladers tegenkwamen, zaten we nu helemaal in de natuur waardoor we dus niet zomaar konden opladen. Bij de start hadden we nog 245 kilometer bereik, maar dat daalde pijlsnel tot slechts 70 kilometer bereik (dankzij de grote hellingen) waardoor we toch wat 'range anxiety' begonnen te krijgen. Dit bereik zou nauwelijks genoeg zijn om onze volgende laadstop te bereiken. Gelukkig dat we dus toch wat langer hebben geladen bij onze eerste stop. Uiteindelijk kwamen we echter op een kantelpunt waarbij het opnieuw zeer steil naar beneden ging. Hierdoor kon de batterij enorm veel energie recupereren en hadden we - zonder op te laden - opeens weer 100 kilometer extra bereik! 

Laatste laadstop: Carpi [Ionity]

We zijn er bijna! Nog één keer laden. Omdat het een vermoeiende rit is geweest door de files en omleidingen, besloten we om onze brave rijstijl van maximum 110 km/u even op te geven en te verleggen naar 120 km/u. Hiermee zouden we volgens de boordcomputer nog altijd voldoende bereik hebben. Dat klopte, want met 9% (33km rijbereik) kwamen we aan in Carpi. Door onze lage SoC haalden we een laadsnelheid van bijna 130kW! Dat is meer dan wat deze Born volgens de fabrikant maximum kan laden (100kW). Tijdens het laden gingen we op restaurant waardoor de wagen bij aankomst terug 93% had. Omdat er nog voldoende vrije laders waren, vonden we het geen probleem om tot boven de 80% te laden. Bonnet werkte hier niet dus betaalde ik opnieuw met de E.D.I.-laadpas (€43,19).

Aangekomen op onze bestemming konden we onmiddellijk opladen aangezien we kozen voor een agriturismo die was voorzien van een AC-lader (max. 11kW). Zodra de type 2-kabel in de wagen zat begon het laden. Het aantal kWh dienden we zelf af te lezen van de teller en te noteren. De eigenaar bleek echter €1/kWh aan te rekenen, wat enorm duur is. We besloten daarom om deze lader enkel in een noodgeval (1x €25) te gebruiken en zochten naar openbare laadpalen.

Bijna alle laadpalen in Italië zijn van het merk BeCharge (Eni) en Enel X. Tijdens onze reis hebben we altijd gebruik gemaakt van AC-laders, aangezien het nooit nodig was om voor één rit verder dan 200 kilometer te rijden. Dé app die je daarom nodig hebt is JuicePass. Deze Engelstalige applicatie toont alle laadstations in Italië (en in andere landen) en heeft AC-prijzen van €0,58/kWh tot €0,70/kWh. Niet goedkoop dus, maar er is ook de mogelijkheid om een maandabonnement te kopen waarbij je voor 70kWh 25 euro moet betalen of 45 euro voor 145kWh. Wij kozen voor het laatste abonnement waardoor we dus slechts €0,31/kWh hoefden te betalen en na één maand konden stoppen. Bovendien werkt JuicePass ook bij snelladers van Ionity waardoor het dus extreem goedkoop is.

  De terugrit

Onze route

Net zoals de heenrit reden we in twee delen met een tussenstop in Colmar (Frankrijk). Ditmaal wilden we testen of we effectief sneller zouden zijn wanneer we de maximumsnelheid zouden rijden i.p.v. een zuinige 100-110 km/u. Daarnaast hebben we ons deze keer minder moeten voorbereiden en startten we een route via ABRP die we constant aanlieten (dus geen combinatie met Waze). We verbonden ABRP met een OBD-adapter in de wagen zodat de app de actuele SoC kon aflezen om op die manier hopelijk een betere voorspelling te maken. We misten echter wel de vele voordelen en accuratere routes van Waze.

We vertrokken 's ochtends om 6:30 richting onze eerste laadstop in Arcola (Italië). Alles liep heel vlot en na een kleine 2 uur kwamen we aan. De parking waarop de snelladers stonden bleek afgesloten door werken. Gelukkig kregen we toestemming om alsnog te laden. We waren bovendien helemaal alleen en alles ging heel vlot. Na 22 minuten laden hadden we opnieuw 21kWh bijgekregen en betaalden we via E.D.I €15,07.

Onze tweede laadstop in Tortona bleek een gloednieuwe lader te zijn waar we opnieuw helemaal alleen waren. Ook hier leek alles vlot te gaan maar na amper 3 minuten stopte het laden (€0,88). De lader ontkoppelen en opnieuw proberen bleek niet te werken en we kregen een 'Maintenance'-melding in de app. Daarom keken we via Chargemap naar een alternatief in de buurt. Op slechts 3 kilometer stond een BeCharge-snellader die bezet was, maar we besloten om het er toch op te wagen.

Bij aankomst stond er inderdaad een Audi Q4 e-tron maar de wagen vertrok net, dus hadden we opnieuw een snellader voor ons alleen. Ik gebruikte deze keer de BeCharge-app en betaalde voor 30kWh €19,42. Na 300 kilometer hadden we nog steeds een zeer zuinig verbruik van 16,1 kWh/100km.

Na veel verkeersproblemen kwamen we 's avonds aan bij onze laatste Ionity-laadstop in Neuenkirch (Zwitserland). We waren helemaal alleen en konden dus zelf een lader kiezen. De lader waar we eerst op laden bleek echter niet sneller dan 36kW te gaan, dus veranderden we naar de lader ernaast die wel tot 100kW ging. Tijdens het wachten profiteerden we van de tijd om te lunchen en een kleine wandeling te maken. Na 23 minuten was de wagen opnieuw tot 80% geladen (€18,89) en vertrokken we richting ons hotel in Colmar.

We waren zeer blij toen we opnieuw in Frankrijk waren en onze 4G terug werkte. ABRP lijkt namelijk niet echt accurate voorspellingen te maken wanneer je geen dataverbinding hebt. Bij ons hotel stond een 22kW AC-lader (Freshmile) waar we gebruik van maakten om de wagen vol te laden tot 100% (364km rijbereik). Dit kostte ons via E.D.I. €21,89.

Met de batterij op 100% vertrokken we 's ochtends vanuit Colmar richting onze eerste laadstop in Bous (Duitsland). Overigens was dit niet echt een geplande laadstop, maar ABRP stopte plots met werken waardoor we via Chargemap ons eigen oplaadstation hebben gezocht. We kwamen aan met 18% en bleven 26 minuten laden (€23,61).

Dag 2: Colmar - Roeselare (616 km - 7h11min inclusief 46min laden).

1. Start in Comar(opgeladen tot 100% SoC
   • 252km rijden - 2h45min
2. Laadstop bij Schengerwiss 3-5 [PC-Tank Sàrl] - aankomst met 22%, 17 min. opladen tot 60%
   • 94 km rijden - 1h3min
3. Laadstop bij Wellin [Ionity] - aankomst met 15%, 14 min. opladen tot 51%
   • 180 km rijden - 1h57min
4. Laadstop bij Le Roeulx / Thieu Nord [Ionity] - aankomst met 15%, 16 min. opladen tot 54%
   • 115 km rijden - 1h16min
5. Aankomst in Roeselare met 22%

€23 voor 619 kilometer.

Tijdens onze rit ervaarden we regelmatig problemen met ABRP. Op aanraden van enkele EV Belgium-leden besloten we om de app 'PUMP' te gebruiken. Deze app werkt een heel stuk sneller en is veel logischer opgebouwd. Bovendien krijg je in Carplay een up-to-date overzicht van het aantal beschikbare laders, enorm handig en een aanrader! Bovendien lijkt PUMP ons een realistischer beeld te geven van de SoC bij aankomst.

De laatste laadstop in Froyennes [Ionity] had vier vrije laders die perfect werkten, deze stop was voorgesteld door PUMP en veel logischer dan de laadstop die ABRP voorstelde (Le Roeulx / Thieu Nord). Ook hier maakte ik opnieuw mooi gebruik van de JuicePass-app en mijn abonnement om zonder meerkost op te laden. Na 9 minuten hadden we opnieuw 91 kilometer extra rijbereik, wat ruim genoeg was om thuis te geraken.

Voor onze tweede terugrit haalden we een gemiddeld verbruik van 19,2 kWh/100km en een gemiddelde snelheid van 102 km/u over een afstand van 619 kilometer. Over deze afstand betaalden we in totaal €23,61.